Soms komt inspiratie uit onverwachte hoek. Arnon Grunbergs voetnoot in de Volkskrant vandaag gaat over het fenomeen IBAN. Maar zijn stukje begint met Stefan Zweig, wiens Schaaknovelle (1941) ik momenteel toevallig aan het lezen ben.

Een vriend van mij schreef een boek over de ook door mij bewonderde Oostenrijkse schrijver Stefan Zweig. Hij vertelde hoe Zweig in de jaren dertig verzuchtte dat Europa zelfmoord aan het plegen was. Deze zelfmoordpoging duurde van 1914 tot 1945, daarna begon het post-suïcidale Europa.

Aan Zweig dacht Grunberg, toen hij een column las van Marc Chavannes afgelopen zaterdag in NRC Handelsblad. Hij vervolgt:

Andermaal werd de EU ten grave gedragen, dit keer omdat we een IBAN-nummer moeten invullen. Die onderdrukkers in Brussel, ze laten ons een IBAN-nummer invullen als we geld willen overmaken. Je mag niet meer wijzen op de gruwelen van het verleden om de EU te rechtvaardigen. Mij bekruipt echter het gevoel dat sommige mensen, onder wie veel intellectuelen, niet kunnen wachten tot Europa weer een zelfmoordpoging doet. Ook de Eerste Wereldoorlog werd zoals bekend aanvankelijk door intellectuelen en kunstenaars als Max Liebermann, Thomas Mann en Max Reinhardt toegejuicht.

Thomas Mann; van hem wil ik Tonio Kröger (1903) herlezen. Direct na Zweig, neem ik mij voor. En daarna leer ik mijn IBAN uit mijn hoofd.